Owulacja to jak powszechnie wiadomo, czas kiedy kobieta może zajść w ciąże. Nie każda kobieta jednak wie, kiedy do takiej owulacji dochodzi oraz jakie czynniki mogą mieć na nią wpływ. Warto uzupełnić swoją wiedzę, dowiedzieć się jakie są objawy owulacji, jak obserwować swoje ciało, by podnieść szanse na zajście w ciąże.

Czym jest i jaki ma przebieg owulacja

W celu zrozumienia czym jest proces owulacji oraz kiedy do niego dochodzi, warto zapoznać się dokładnie z całym cyklem miesiączkowym. Cykl ten liczymy od pierwszego dnia miesiączki czyli menstruacji. W czasie menstruacji złuszczana jest błona śluzowa macicy ( endometrium), która w ostatniej fazie cyklu ulega nadbudowaniu w macicy. Pierwsza faza cyklu trwa od 3- 5 dni, później we krwi wzrasta poziom estrogenów co sprawia, że w jajnikach rozpoczyna się proces dojrzewania pęcherzyków Graafa. Cykl miesiączkowy trwa zwykle 28 dni, co sprawia, że w 12-16 dniu cyklu, od  pierwszego dnia miesiączki licząc, najbardziej rozwinięty pęcherzyk Graafa pęka pod wpływem hormonów, uwalniając tym samym komórkę jajową. Ten proces nazywa się właśnie jajeczkowaniem.

Komórka, która została uwolniona do zapłodnienia jest zdolna przez 12 do 24 godzin. Zapłodnienie będzie więc możliwe, jeśli właśnie w tym czasie dojdzie do współżycia, by plemnik mógł dotrzeć do komórki jajowej zanim ta obumrze. W kolejnych dniach cyklu, od 10 do 16 dni po owulacji następuje tzw faza lutealna, kiedy to organizm wydziela duże ilości progesteronu, by macica przygotowała się a przyjęcie i podtrzymanie ciąży, jeżeli do zapłodnienia dojdzie. Jeżeli zaś do zapłodnienia nie dojdzie, wtedy w około 14 dni po owulacji poziom progesteronu spada, co sprawia, że endometrium zaczyna się złuszczać i następuje menstruacja. Pierwszy dzień krwawienia jest również pierwszym dniem kolejnego cyklu. Jeżeli do zapłodnienia dojdzie, poziom progesteronu będzie utrzymywany na wysokim poziomie, endometrium nie będzie się złuszczać za to we krwi pojawi się hormon HCG, jest on wykrywany w testach ciążowych. To dzięki jego obecności kobieta może dowiedzieć się, że jest w ciąży.

Objawy owulacji

Wszystkie fazy miesiączki są konieczne by zajście w ciąże mogło być możliwe, jednak to owulacja jest tu kluczowym momentem. Jeżeli kobieta stara się o dziecko, niezmiernie ważne jest to, by umiała rozpoznawać czas, kiedy dochodzi do owulacji, co ułatwi planowanie współżycia. Nie jest jednak to proste, ponieważ każda kobieta jest inna, nie zawsze cykl ma 28 dni, więc i owulacja nie zawsze następuje między 12 a 16 dniem cyklu. Łatwiej jest ocenić kiedy następuje owulacja po sygnałach, jakie wysyła organizm. Sygnałem, że owulacja właśnie nadchodzi jest:

• zmiana śluzu w szyjce macicy, który staje się przejrzysty i rozciągliwy
• po owulacji następuje wzrost temperatury ciała
• zmienia się położenie, twardość i rozwarcie szyjki macicy – staje się bardziej miękka, otwarta i nieco wyżej jest ułożona niż zawsze
• kobiety odczuwają zwiększenie libido
• piersi stają się wrażliwe na dotyk
• kucie lub ból w jajnikach

Jak rozpoznać owulację

Śluz szyjkowy – pod wpływem hormonów ulega on zmianie. Im bliżej owulacji tym staje się on bardziej wodnisty, rozciągliwy, jest go też więcej. Konsystencją przypomina on w tym czasie kurze białko. Odgrywa ważną rolę w procesie zapłodnienia, ułatwia on bowiem wędrowanie plemnikom ku komórce jajowej, działa on ochronnie na plemniki co zapewnia ich większą żywotność.

Temperatura – podnosi się o około 0,04 stopnia pod wpływem zwiększonego stężenia progesteronu. Temperatura więc podnosi się po owulacji i utrzymuje aż do pierwszego dnia krwawienia. Pomiar temperatury należy robić zawsze o tej samej porze, w tym samym miejscu ciała.

Zmiany w szyjce macicy – Wymaga to trochę wprawy i wiedzy. Na początku trudno je wychwycić. Sprawdza się położenie szyjki macicy ( nisko, średnio, wysoko), czy jest miękka, średnia czy twarda a także czy jest zwarta czy otwarta. Sprawdza się to zawsze o tej samej porze, po opróżnieniu pęcherza moczowego. Bada się ją w ten sposób, że kucając lub trzymając jedną nogę na krześle wkłada się dwa palce do pochwy i dotykiem sprawdza powyższe elementy. Na kilka dni przed owulacją macica jest bardziej otwarta, miękka i znajduje się odrobinę wyżej. Po jakimś czasie kobieta bezbłędnie może ocenić zmiany zachodzące w macicy względem cyklu.

Testy owulacyjne – są ważne przy wykrywaniu dni płodnych. Mocz zbiera się do pojemniczka i następnie zanurza się w nim pasek testowy. Jeżeli w moczu kobiety występuje hormon LH, test wykazuje wynik dodatni, co oznacza, że ciało przygotowuje się do owulacji. Test ten nie jest jednak w stanie dokładnie wskazać czasu owulacji, nie potwierdza nawet czy do owulacji w danym cyklu w ogóle doszło. Pozwala jednak określić prawdopodobieństwo czasu owulacji.

Ocena tych wszystkich parametrów wskazujących na owulacje jest trudna a przy tym pracochłonna. Warto korzystać z bardziej nowoczesnych  metod jak kalendarz płodności OvuFriend. OvuFriend stworzył algorytm, biorący pod uwagę podstawowe czynniki płodności, objawy i statystyki wcześniejszych cykli. Wystarczy tylko codziennie wprowadzać dane z obserwacji a system sam powiadamia o zbliżającej się owulacji i dniach płodnych.